Giáo án nội dung và giáo án phát triển năng lực -Soạn sao cho thu hút?

Giáo án là sự hình dung về kịch bản lên lớp của mỗi giáo viên với một đối tượng học sinh cụ thể. Với mỗi Thầy Cô giáo, giáo án chính là xương sống của bài giảng. Và bởi vậy, để có được một tiết học hào hứng, giáo viên phải xây dựng một giáo án vừa đảm bảo được yếu tố đầy đủ kiến thức trong phân phối chương trình vừa hấp dẫn. 

Đặc biệt hiện nay giáo án phát triển năng lực đang được chú trọng, việc thường xuyên đổi mới, nâng cấp giáo án để tăng hiệu quả dạy và học lại càng là một nhiệm vụ bắt buộc. Làm thế nào để có thể xây dựng một nội dung giáo án cho bài học thêm hấp dẫn? Tìm kiếm ngân hàng tư liệu giáo án chuẩn mực – phong phú ở đâu? 

1, Trình bày kiến thức trọng tâm một cách ngắn gọn

Trước hết, giáo án phải được xây dựng dựa trên khung phân phối chương trình, đảm bảo đúng và đủ các đơn vị kiến thức của mỗi bài học có trong sách giáo khoa. Tuy nhiên, giáo án không nên là một bản tóm tắt ngắn gọn của kiến thức sách giáo khoa. Hay nói một cách khác, giáo án cần phải có cách tiếp cận và trình bày kiến thức khác theo hướng gần gũi với học sinh hơn. Không nên chỉ dừng lại ở việc cung cấp kiến thức một cách cứng nhắc. Điều này chính là cốt lõi để có được một bài giảng thú vị, thay vì những tiết học thầy đọc trò chép buồn tẻ

Giảng dạy theo lối đọc – chép vẫn là một phương pháp dạy học phổ biến, phù hợp với chương trình hiện nay. Tuy nhiên, với một giáo án được trình bày, diễn giải mới lạ sẽ làm học sinh hiểu tiếp thu nhanh hơn, kích thích việc tự học, tự tìm tòi của học sinh mà không dừng lại ở việc thụ động tiếp thu kiến thức bằng ghi chép. 

2, Giáo án theo định hướng phát triển năng lực 

Hiện nay, bên cạnh giáo án truyền thống (giáo án nội dung) thì giáo án phát triển năng lực đang là chủ đề được các thầy cô giáo quan tâm. Khác với giáo án truyền thống, giáo án năng lực là giáo án trình bày các hoạt động mà giáo viên tổ chức cho học sinh trong suốt tiết học. Từ đó giúp học sinh tìm ra nội dung cần học, qua đó biết cách học. 

Giáo án phát triển năng lực tập trung vào mục tiêu hình thành và phát triển năng lực. Do Đặc biệt, giáo án năng lực giúp học sinh tự vận dụng được những gì vừa học, tự làm và thực hiện được trong tình huống tương tự. Từ đó phát triển được năng lực thực của chính bản thân mình

Yêu cầu cứng cho giáo án phát triển năng lực là gì?

• Xây dựng mục tiêu bài học cụ thể, rõ ràng, phù hợp với đặc thù môn học. 

Các năng lực lớn hơn phải hình thành qua nhiều bài học, song ngay từ mỗi bài học giáo viên phải hướng tới những biểu hiện cụ thể của năng lực cốt lõi đó và gắn nó với nội dung bài học cụ thể. Ví dụ, với các môn tự nhiên, các em nắm được định nghĩa, lý thuyết, hiểu và vận dụng được công thức vào các bài tập vận dụng.  

• Giáo án xây dựng trên nền tảng học sinh tự tìm hiểu kiến thức. 

Trong giáo án phát triển năng lực, Thầy Cô giáo  là người nêu lên những nhiệm vụ, sau đó hướng dẫn cách thức hoạt động cho học sinh tự tìm tòi. Giáo viên có nhiệm vụ gợi mở cũng như nêu ý kiến của mình khi cần thiết. Nhưng giáo viên không được làm thay, học thay cho học sinh mà tự các em phải tham gia các hoạt động: tìm kiếm, phát hiện, nêu vấn đề, trao đổi, phản bác, chứng minh, phân tích… để từ đó rút ra nhận xét, kết luận của mình.

Do đó giáo án phát triển năng lực phải có cách tiếp cận lý thuyết khác, không thể chỉ liệt kê định nghĩa, công thức đơn thuần mà phải đi từ ví dụ tương ứng với kiến thức. 

3, Tài liệu hỗ trợ việc soạn giáo án cho giáo viên THCS và THPT

Không có khung giáo án chuẩn áp dụng cho tất cả các giáo viên với các môn học. Tuy nhiên, để có được một bài giảng thu hút, trên khung nội dung chính, các giáo viên có thể bổ sung thêm những nguồn tài liệu phong phú của riêng mình, phù hợp với đặc thù của từng lớp học. 

Được viết bởi đội ngũ Trưởng khoa – Phó khoa và các Thầy là PGS.TS của trưởng Đại học Sư phạm Hà Nội 1, Bí quyết chinh phục điểm cao là bộ sách tham khảo, hỗ trợ nguồn tài liệu chất lượng cho nội dung giáo án. Sách có nội dung được xây dựng từ khung phân phối chương trình với số bài học và dung lượng kiến thức chuẩn đến từng tiết học. Đầu bài học có cây mục tiêu rõ ràng, cụ thể, giúp giáo viên có thể định hướng được nội dung chính của bài học một cách dễ dàng

Kiến thức trong sách được trình bày khoa học với cấu trúc hai cột song song: Cột bên trái là lý thuyết và cột bên phải là diễn giải và ví dụ tương ứng với lý thuyết đó. Bên cạnh đó, kiến thức chính đều được mô hình hóa toàn bộ bằng các sơ đồ và bảng biểu vô cùng trực quan và rõ ràng, ngay cả với môn Văn – Sử – Địa.  Cách trình bày lý thuyết này sẽ giúp học sinh dễ dàng nắm bắt nội dung chính 

Riêng với môn Tiếng Anh, bám sát cấu trúc sách giáo khoa mới, phần Ngôn ngữ (gồm Từ vựng, Ngữ âm và Ngữ pháp) được viết đầy đủ gồm toàn bộ Lý thuyết và Bài tập tương ứng. Với phần Kỹ năng, bài tập nghe (kèm file nghe) chuẩn sách giáo khoa mới

Đội ngũ chủ biên Bí quyết chinh phục điểm cao bao gồm

Chủ biên bộ sách Bí quyết chinh phục điểm cao môn Toán: PGS. TS. Lê Văn Hiện – Phó trưởng khoa Toán – Tin, là Giảng viên cao cấp khoa Toán – Tin trường Đại học Sư phạm Hà Nội từ năm 2016 đến nay

Chủ biên bộ sách Bí quyết chinh phục điểm cao môn Ngữ văn: PGS. TS Nguyễn Việt Hùng – Phó trưởng Bộ môn Văn học Việt Nam 1, là Giảng viên cao cấp của khoa Ngữ văn – trường Đại học Sư phạm Hà Nội từ năm 2013 đến nay. Thầy là Thành viên biên soạn SGK theo chương trình mới.

Chủ biên bộ sách Bí quyết chinh phục điểm cao môn Vật lý: PGS. TS Nguyễn Văn Biên – Phó trưởng khoa, phụ trách bộ môn Phương pháp Giáo dục, là Giảng viên cao cấp khoa Vật lý trường Đại học Sư phạm Hà Nội từ năm 2016 đến nay

Chủ biên bộ sách Bí quyết chinh phục điểm cao môn Hóa học: PGS. TS Trần Trung Ninh, Trưởng bộ môn Phương pháp Giáo dục Hóa học, là Giảng viên cao cấp khoa Hóa học – trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Huy chương Vì sự nghiệp Giáo dục

Chủ biên bộ sách Bí quyết chinh phục điểm cao môn Sinh học: PGS. TS. Phan Thị Thanh Hội – Trưởng bộ môn Lý luận và Phương pháp dạy học Sinh học – Trường Đại học Sư phạm Hà Nội

Đồng Chủ biên bộ sách Bí quyết chinh phục điểm cao môn Lịch sử: TS. Nguyễn Văn Ninh – Trường Đại học Sư phạm Hà Nội

ThS Đinh Thị Hương – Giảng viên khoa Sư phạm tiếng Anh – trường Đại học Sư phạm Hà Nội, biên soạn bộ sách Bí quyết chinh phục điểm cao môn Tiếng Anh

>> BẢN ĐỌC THỬ tại đây: LỚP 6 – LỚP 7 – LỚP 8 – LỚP 9 – LỚP 10 – LỚP 11 – LỚP 12